นกคีรีบูน (Canary) มันเป็นนกตัวเล็กจิ๋วจากหมู่เกาะคานารีอันห่างไกล มันมักจะมีสีขนเป็นสีเหลืองสวยงามเกือบตลอดทั้งตัว มาพร้อมกับความสามารถในการร้องเพลงที่ไพเราะเสนาะหู มาทำความรู้จักกับมันกัน
เลือกอ่านหัวข้อที่สนใจได้เลย
ข้อมูลทั่วไปของนกคีรีบูน
- น้ำหนัก: 10 – 24 กรัม
- อายุขัย: 10 – 15 ปี
- ความฉลาด: ฉลาดพอสมควร
- ความยาวตัว: 10 – 12 ซม.
- ถิ่นกำเนิด: บริเวณหมู่เกาะคานารี
- ชื่อทางวิทยาศาสตร์: Serinus canaria domestica
- ลักษณะเฉพาะ: ตัวเล็กจิ๋ว ดวงตากลมๆ ขนาดค่อนข้างเล็ก จะงอยปากไม่งุ้มลง รูปร่างดี สีขนมักจะเป็นสีเดียวกันแทบจะตลอดทั้งตัว
ประวัติของนกคีรีบูน
นกสายพันธุ์นี้มีถิ่นกำเนิดอยู่ที่บริเวณหมู่เกาะคาเนรี (Canary) ในตอนแรกมันก็เป็นนกที่อาศัยอยู่ตามธรรมชาติ แต่ในช่วงศตวรรษที่ 16 ชาวยุโรปบางท่านได้เดินทางมายังหมู่เกาะแห่งนี้และเกิดความหลงใหลในเสียงเพลงของนกคีรีบูน เขาจึงได้นำมันกลับมายังบ้านเกิดของตนและทำการเพาะพันธุ์มันให้มีจำนวนมากขึ้นเรื่อยๆ จนมันกลายมาเป็นนกคีรีบูนที่มีมากถึง 200 แบบในปัจจุบัน ซึ่งมีลักษณะที่แตกต่างไปจากในอดีตพอสมควร และมันค่อนข้างเป็นที่สนใจของคนเลี้ยงนกพอสมควร
ข้อควรระวัง
ก่อนเลี้ยงนกควรต้องศึกษาเรื่องกฎหมายก่อน ในปัจจุบันนกบางสายพันธุ์ถูกจัดอยู่ใน CITES บัญชีหมายเลข 1, 2, และ 3 ซึ่งแต่ละบัญชีก็จะมีกฎระเบียบที่ต่างกันออกไป ซึ่งคุณต้องตรวจสอบให้แน่ชัดก่อนว่าในปัจจุบันนกสายพันธุ์นี้อยู่ที่ CITES บัญชีไหนหรือไม่ มีกฎหมายและข้อบังคับเกี่ยวกับการซื้อขายครอบครองนกสายพันธุ์นี้ในปัจจุบันอย่างไร ซึ่งต้องปฏิบัติตามอย่างเคร่งครัด และห้ามซื้อนกที่ถูกดักจับจากป่าอย่างผิดกฎหมาย
ลักษณะนิสัยของนกคีรีบูน
มันเป็นนกที่มีความรักอิสระพอสมควร มันไม่ค่อยชอบการอยู่ร่วมกับนกตัวอื่นมากนัก และมันมีความหวงอาณาเขต โดยเฉพาะนกคีรีบูนเพศผู้ ถ้าหากว่านกตัวผู้มาอยู่ร่วมกัน ก็อาจจะเกิดการต่อสู้กันจนนกบาดเจ็บได้ จึงควรเลี้ยงมันไว้ตัวเดียวจะดีกว่า ถึงแม้ว่ามันเป็นนกที่สามารถเข้ากันกับมนุษย์ได้ สามารถบินมาเกาะบนมือเจ้าของได้ตามปกติ แต่มันก็ไม่ค่อยชอบใครผู้คนมาจับตัวมันมากเกินไป มันจะความสุขมากกว่าเมื่อได้อยู่ในกรงเฉยๆ และใช้เวลาไปกับการร้องเพลง มันจึงเหมาะกับผู้ที่มีเวลาให้กับนกไม่มากนัก แค่มีที่อยู่ น้ำ และอาหารให้มัน มันก็สุขใจแล้ว
การพูดคุยและการส่งเสียง
มันเป็นนกที่ขึ้นชื่อเรื่องการร้องเพลง แต่นกบางตัวก็อาจจะร้องเพลงได้ไม่ค่อยถูกใจคุณมากนัก ถ้าคุณคาดหวังให้มันร้องเพลงได้ถูกใจคุณ คุณสามารถเปิดคลิปเสียงสำหรับฝึกนกสายพันธุ์นี้ร้องเพลงในยูทูปที่คุณชอบได้เลย เพียงหมั่นเปิดเพลงนี้ให้มันฟังบ่อยครั้ง อีกไม่กี่เดือนมันก็น่าจะสามารถร้องเพลงนั้นได้เอง แต่ในเวลาที่มันร้องเพลง เสียงของมันอาจจะไปรบกวนคนที่อยู่ใกล้เคียงได้ ดังนั้น คุณจึงควรเช็คให้แน่ใจว่าเสียงของมันจะไม่ไปรบกวนเพื่อนบ้าน
ลักษณะภายนอกและความหลากหลายของนก
สีและลักษณะภายนอก
นกสายพันธุ์นี้มีสีขนให้เลือกหลากหลายแบบ แต่ที่พบเห็นส่วนมากจะเป็นสีเหลืองและสีแดง
การดูแลนกคีรีบูน
การดูแลด้านอาหารการกิน
เราสามารถซื้ออาหารสำหรับนกเล็กโดยเฉพาะที่มีขายทั่วไปให้น้องทานได้เลย แนะนำว่าให้เป็นสูตรที่มีส่วนผสมของเมล็ดพืชและผลไม้อบแห้ง เพื่อให้นกได้รับสารอาหารที่จำเป็นครบถ้วน โดยเราสามารถให้มันทานควบคู่ไปกับอาหารสดชนิดต่างๆ เพื่อเสริมสารอาหาร สัดส่วนอาหารเม็ดกับอาหารสดก็ขึ้นอยู่กับความสะดวกและความเหมาะสม อาหารสดดังกล่าวสามารถเป็นผัก ผลไม้ หรือเมล็ดพืชชนิดต่างๆ ก็ได้ เช่น เมล็ดทานตะวัน, องุ่น, แอปเปิ้ล (เอาเมล็ดออกแล้ว), คะน้า, ผักโขม, ขึ้นฉ่าย, และอื่นๆ แต่ทั้งนี้ มันมีพืชผักผลไม้บางชนิดที่ห้ามให้นกทานเช่นกัน ซึ่งมันอาจจะเป็นอันตรายกับนก และถ้าน้องทานอาหารสดเหล่านี้ไม่หมดก็ควรเอาออกมาเปลี่ยน ไม่ควรให้น้องทานอาหารค้างคืนเพราะอาหารเหล่านี้อาจจะบูดแล้ว ถ้าน้องทานอาหารบูดเหล่านั้นเข้าไป น้องอาจจะมีปัญหาสุขภาพได้ (ลูกนกต้องให้อาหารสำหรับลูกนกโดยเฉพาะไปก่อน)
การดูแลขนและความสะอาด
โดยปกตินกจะเป็นสัตว์ที่คอยดูแลความสะอาดและจัดแต่งขนตัวเองทุกวันอยู่แล้ว จึงไม่จำเป็นต้องไปใส่ใจเรื่องความสะอาดของตัวนกมากนัก แต่ถ้าหากว่าน้องเริ่มสกปรกและส่งกลิ่นเหม็น เราสามารถนำกะละมังหรือถาดน้ำที่มีน้ำตื้นๆ ให้มันเล่นและอาบน้ำตัวเอง หรือจะเป็นการเปิดก๊อกน้ำเบาๆ ให้น้องเข้าไปอาบน้ำทำความสะอาดตัวเองก็ได้ เราไม่ควรนำกระบอกฉีดน้ำฟ็อกกี้ไปฉีดตัวมันให้มันอาบ เนื่องจากว่ามันตัวเล็กมาก การใช้ฟ็อกกี้จะเหมาะกับนกที่มีขนาดตัวค่อนข้างใหญ่
การดูแลเรื่องที่อยู่อาศัย
ก็จริงที่ว่ามันเป็นนกที่ตัวเล็กมาก แต่กรงที่อยู่ของมันนั้นไม่ควรมีขนาดเล็กเกินไปจนอึดอัด กรงควรมีขนาดใหญ่มากพอที่จะมีพื้นที่ให้มันบินเล่นบ้าง ที่ที่ตั้งกรงของมันควรไม่มีแดดแรงๆ ส่องมากระทบนกโดยตรง ไม่อับชื้น และมีอากาศถ่ายเท ผู้เลี้ยงต้องคอยดูแลเรื่องสุขอนามัยของกรงนกอย่างสม่ำเสมอเพื่อสุขภาพที่ดีของตัวนกเอง ในกรงควรมีคอนให้นกยืนเกาะ และเราควรนำของเล่นสำหรับนกชนิดต่างๆ เช่น ของเล่นที่ทำจากไม้ ของเล่นเชือกพันเกลียว บอลไม้ และอื่นๆ เข้าไปในกรงให้นกกัดเคี้ยวเล่นในยามว่าง
การออกกำลังกายและอื่นๆ
นกก็ต้องการการออกกำลังกายเพื่อสุขภาพที่ดีเหมือนสัตว์ชนิดอื่นๆ เช่นกัน อย่างที่กล่าวไปข้างต้น กรงของมันควรจะมีพื้นที่โล่งๆ ไร้สิ่งกีดขวาง ให้มันสามารถบินออกกำลังกายได้บ้าง มีของเล่นชนิดต่างๆ ให้มันได้ออกแรงเล่น และถ้ามันเริ่มคุ้นเคยกับคุณแล้ว คุณสามารถนำมันออกมาเล่นในห้องที่ปลอดภัยข้างนอกกรง ประมาณวันละ 1 ชั่วโมง หรือมากกว่านั้นก็ได้ เพื่อให้มันออกมาบินยืดเส้นยืดสายข้างนอกกรง และมีปฏิสัมพันธ์กับเจ้าของของมันบ้าง ซึ่งมีส่วนช่วยให้มันไม่เครียด ไม่เก็บกด และช่วยให้สุขภาพร่างกายแข็งแรง
ปัญหาสุขภาพที่อาจพบใน Canary
- โรคติดเชื้อโพลีโอมาไวรัส (Polyomavirus): มันเป็นโรคร้ายแรงสำหรับนกที่สามารถติดต่อกันไปยังนกตัวอื่นได้ นับจากวันที่ติดเชื้อมันจะใช้เวลาประมาณ 2 อาทิตย์ที่จะแสดงอาการ อาการที่สามารถสังเกตได้จากภายนอกคือ นกจะมีอาการเซื่องซึม ท้องบวม เบื่ออาหาร น้ำหนักลด หายใจติดขัดและท้องเสีย แต่นกบางตัวจะไม่แสดงอาการจนกระทั่งเป็นหนักแล้ว การหมั่นรักษาความสะอาดและฆ่าเชื้อที่อยู่รอบตัวมันและไม่ให้มันเข้าใกล้นกตัวอื่นที่ดูสุขภาพไม่ดีจะช่วยลดโอกาสในการเป็นโรคนี้
- ไรในนก (Bird Mites): ไรในนกนั้นอันตรายกับนกกว่าที่คุณคิด เพราะมันอาจจะทำให้นกของคุณเสียชีวิตได้ และยังสามารถสร้างความรำคาญให้กับผู้เลี้ยงและคนในบ้านอีกด้วย อาการที่สามารถสังเกตได้ คือ นกจะน้ำหนักตัวลดลง ขนยุ่ง และน้องจะกัดขนและตกแต่งขนบ่อยผิดปกติ ขนร่วง และผิวหนังเป็นแผล วิธีป้องกันเบื้องต้น คือ หมั่นรักษาความสะอาดกรงของน้อง ไม่ให้กรงของน้องมีความอับชื้น และไม่ให้น้องเข้าใกล้นกจากธรรมชาติตัวอื่น โดยเฉพาะนกพิราบ ที่อาจจะมีไรนกติดมาด้วย
- โรคซิตาโคซิส (Psittacosis): หรือที่เรียกกันว่า “โรคไข้นกแก้ว” มันเป็นโรคที่สามารถติดจากนกและสัตว์ปีกอื่นๆ สู่คนผ่านการหายใจ ผู้ที่ติดเชื้อนี้จะมีอาการเป็นไข้ ตัวสั่น ปวดศีรษะ นกที่อาจจะติดเชื้อไวรัสนี้จะมีอาการเซื่องซึม ถ่ายบ่อย ไม่ค่อยทานอาหาร และมูลนกจะมีสีแปลกไปจากปกติ
- ปัญหาน้ำหนักเกิน (Obesity in Birds): เกิดจากการที่นกทานอาหารประเภทที่มีปริมาณไขมันสูงมากเกินไป ซึ่งจะส่งผลให้นกอ้วน และอาจจะทำให้นกมีปัญหาสุขภาพอื่นๆ ตามมาภายหลัง วิธีป้องกัน คือ ลดปริมาณอาหารประเภทที่อุดมไปด้วยไขมัน อย่างเช่น เมล็ดพืชและถั่ว เป็นต้น แล้วไปเพิ่มสัดส่วนอาหารที่อุดมไปด้วยวิตามิน แต่มีปริมาณไขมันและแคลอรี่ที่ต่ำ
Canary เหมาะกับผู้ที่
- มีเวลามามีปฏิสัมพันธ์กับมันไม่มากนัก
- ต้องการเลี้ยงนกแค่ตัวเดียว
- มีพื้นที่ในการเลี้ยงนกไม่มากนัก
- ชอบนกตัวเล็กจิ๋ว
- มั่นใจว่าเสียงร้องเพลงของนกจะไม่ไปรบกวนคนอื่น
คำถามที่พบบ่อย
- มีน้องขายในไทยไหม: มีขายอยู่บ้างในไทย
- น้องชอบให้ลูบจับไหม: บางตัวก็ให้ลูบจับได้บ้าง บางตัวจะไม่ค่อยชอบให้ลูบจับ
- เนื่องกับนกตัวอื่นได้ไหม: ไม่ค่อยเหมาะกับการเลี้ยงกับนกตัวอื่น โดยเฉพาะนกตัวผู้เหมือนกัน แต่ถ้ามันเข้ากับนกตัวอื่นได้ก็สามารถเลี้ยงด้วยกันได้
เรื่องนกๆ ที่คุณอาจจะชอบ
อ่านเรื่องไหนต่อดี
เมนคูน (Maine Coon) ข้อมูล ลักษณะนิสัยและการดูแลแมวสายพันธุ์นี้
กรรไกรตัดขนสุนัขและแมว แบบไหนดี มีความคม และตัดเรียบเนียน
วิธีอาบน้ำสุนัขง่ายๆ ด้วยตัวเอง
10 อาหารแมวถูกและดี มียี่ห้อไหนบ้างที่ปริมาณคุ้มค่ากับราคา ปี 2023
เคสแอร์แทคแมว และปลอกคอแมว Airtag แบบไหนดี ปี 2023
กระต่ายฮาวานา (Havana rabbit) ข้อมูล ลักษณะนิสัยและการดูแล
ลดความอ้วนแมวยังไงดี มาดูกันเลย
8 กรรไกรตัดเล็บสุนัข แบบไหนดีและคนชอบใช้บ้าง ปี 2023