นกซีบร้าฟินช์ (Zebra Finch) มันเป็นนกตัวเล็กจิ๋วจากบริเวณประเทศออสเตรเลียที่มีลายที่หางเหมือนม้าลาย มาพร้อมกับความอ้วนกลมน่ารักของมัน มาทำความรู้จักกับนกตัวนี้กันเถอะ
ข้อมูลทั่วไปของนกซีบร้าฟินช์
- น้ำหนัก: 10 – 16 กรัม
- อายุขัย: 5 – 7 ปี
- ความฉลาด: ค่อนข้างฉลาด
- ความยาวตัว: 10 – 12 ซม.
- ถิ่นกำเนิด: บริเวณประเทศออสเตรเลีย
- ชื่อทางวิทยาศาสตร์: Taeniopygia guttata castanotis
- ลักษณะเฉพาะ: ตัวเล็กจิ๋ว เนื้อตัวดูอ้วนกลม จะงอยปากสีส้มแดงที่ไม่งุ้มลงเหมือนนกเลี้ยงหลายๆ สายพันธุ์ ใต้ปีกมีลายจุดสีขาว หางมีลายขาวดำเหมือนสีม้าลาย
ประวัติของนกซีบร้าฟินช์
นกซีบร้าฟินช์เป็นหนึ่งในนกที่อยู่ในตระกูลฟินช์ (Finch) มันมีถิ่นกำเนิดอยู่บริเวณพื้นที่แห้งแล้งของประเทศออสเตรเลียและอินโดนีเซีย มันมักจะอยู่รวมกับเป็นฝูงใหญ่และออกหากินในช่วงกลางวัน มันเป็นนกที่มีความสามารถในการปรับตัวที่ดี จนทำให้ประชากรของมันเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง ผู้คนบางส่วนได้ลองนำมันมาเลี้ยงไว้ดูเล่น และค้นพบว่ามันก็สามารถเป็นสัตว์เลี้ยงที่ดีได้เช่นกัน มันจึงเริ่มเป็นที่รู้จักและเป็นที่สนใจของคนเลี้ยงนกหลายๆ ประเทศ
ข้อควรระวัง
ก่อนเลี้ยงนกควรต้องศึกษาเรื่องกฎหมายก่อน ในปัจจุบันนกบางสายพันธุ์ถูกจัดอยู่ใน CITES บัญชีหมายเลข 1, 2, และ 3 ซึ่งแต่ละบัญชีก็จะมีกฎระเบียบที่ต่างกันออกไป ซึ่งคุณต้องตรวจสอบให้แน่ชัดก่อนว่าในปัจจุบันนกสายพันธุ์นี้อยู่ที่ CITES บัญชีไหนหรือไม่ มีกฎหมายและข้อบังคับเกี่ยวกับการซื้อขายครอบครองนกสายพันธุ์นี้ในปัจจุบันอย่างไร ซึ่งต้องปฏิบัติตามอย่างเคร่งครัด และห้ามซื้อนกที่ถูกดักจับจากป่าอย่างผิดกฎหมาย
ลักษณะนิสัยของนกซีบร้าฟินช์
มันเป็นนกที่มีความขี้เล่น มีชีวิตชีวา กระตือรือร้น และอยากรู้อยากเห็น มันจะไม่ใช่นกที่จะอยู่นิ่งๆ เงียบทั้งวัน เนื่องจากว่ามันอยู่ร่วมกันเป็นฝูงใบป่า มันจึงต้องการการเข้าสังคม การมีเพื่อนนกสายพันธุ์เดียวกันมาอยู่ร่วมกับมันเพื่อคลายเหงาจึงเป็นสิ่งที่ดี แต่ทั้งนี้ มันเป็นนกที่ไม่ผูกพันกับเจ้าของของมันมากนัก เราไม่สามารถนำมันมาฝึกให้มันปฏิบัติตามสั่งต่างๆ เหมือนนกแก้วได้ และนกบางตัวจะไม่ค่อยให้เราไปจับตัวมันมากนัก แต่บางตัวก็จะมีความผูกพันกับมนุษย์มากกว่าปกติ
การพูดคุยและการส่งเสียง
มันเป็นนกที่มักจะส่งเสียงร้องเหมือนนกทั่วไป มันมักจะส่งเสียงร้อง “ปิ๊บๆ” ที่เป็นเอกลักษณ์แทบจะตลอดทั้งวัน และบางครั้งก็จะส่งเสียงร้องเพลงเพราะๆ ตามสไตล์ของมันให้เราฟัง เสียงของมันจะไม่ดังมากนักแต่มันจะร้องบ่อย แต่ว่ามันจะไม่ใช่นกที่สามารถเลียนคำพูดของมนุษย์ได้ มันจึงไม่เหมาะกับคนที่อยากจะสอนนกให้พูดคำที่ต้องการ
ลักษณะภายนอกและความหลากหลายของนก
สีและลักษณะภายนอก
มันเป็นนกที่สามารถแยกเพศได้จากการดูลักษณะภายนอก ตัวผู้จะมีแก้มสีส้ม จะงอยปากสีค่อนข้างแดง มีแถบสีน้ำตาลที่มีลายจุดสีขาวใต้ปีก และมีลายแถบสีดำใต้คาง ส่วนตัวเมียจะมีจะงอยปากสีส้ม มีลายขาวดำที่หาง แต่ไม่มีสีส้มที่แก้ม และไม่มีแถบสีที่บริเวณต่างๆ เหมือนตัวผู้ ขนบนตัวของนกสายพันธุ์นี้จะเป็นสีเทา แต่ส่วนท้องจะเป็นสีขาว แต่ก็จะมีรูปแบบสีอื่นๆ ที่เกิดจากการกลายพันธุ์

การดูแลนกซีบร้าฟินช์
การดูแลด้านอาหารการกิน
เราสามารถซื้ออาหารสำหรับนกโดยเฉพาะที่มีขายทั่วไปให้น้องทานได้เลย แนะนำว่าให้เป็นสูตรที่มีส่วนผสมของธัญพืชและผลไม้อบแห้ง เพื่อให้นกได้รับสารอาหารที่จำเป็นครบถ้วน โดยเราสามารถให้มันทานควบคู่ไปกับอาหารสดชนิดต่างๆ เพื่อเสริมสารอาหาร สัดส่วนอาหารเม็ดกับอาหารสดก็ขึ้นอยู่กับความสะดวกและความเหมาะสม อาหารสดดังกล่าวสามารถเป็นผัก ผลไม้ หรือธัญพืชชนิดต่างๆ ก็ได้ เช่น เมล็ดทานตะวัน, มะละกอ, แอปเปิ้ล (เอาเมล็ดออกแล้ว), คะน้า, ผักโขม, ส้ม, และอื่นๆ แต่ทั้งนี้ มันมีพืชผักผลไม้บางชนิดที่ห้ามให้นกทานเช่นกัน ซึ่งมันอาจจะเป็นอันตรายกับนก และถ้าน้องทานอาหารสดเหล่านี้ไม่หมดก็ควรเอาออกมาเปลี่ยน ไม่ควรให้น้องทานอาหารค้างคืนเพราะอาหารเหล่านี้อาจจะบูดแล้ว ถ้าน้องทานอาหารบูดเหล่านั้นเข้าไป น้องอาจจะป่วยได้ (ถ้าเป็นลูกนกต้องให้อาหารชงสำหรับลูกป้อนโดยเฉพาะก่อน)
การดูแลขนและความสะอาด
โดยปกตินกจะเป็นสัตว์ที่คอยดูแลความสะอาดและจัดแต่งขนตัวเองเป็นกิจวัตรประจำวันอยู่แล้ว จึงไม่จำเป็นต้องไปใส่ใจเรื่องความสะอาดของตัวนกมากนัก แต่ถ้าหากว่าน้องเริ่มสกปรกและส่งกลิ่นเหม็น เราสามารถนำกะละมังหรือถาดน้ำที่มีน้ำตื้นๆ ให้มันเล่นและอาบน้ำตัวเอง หรือจะเป็นการเปิดก๊อกน้ำเบาๆ ให้น้องเข้าไปอาบน้ำทำความสะอาดตัวเองก็ได้ เราไม่ควรนำกระบอกฉีดน้ำฟ๊อกกี้ไปฉีดตัวมันให้มันอาบ เนื่องจากว่ามันตัวเล็กมาก การใช้ฟ๊อกกี้จะเหมาะกับนกที่มีขนาดตัวค่อนข้างใหญ่มากกว่า
การดูแลเรื่องที่อยู่อาศัย
ก็จริงที่ว่ามันเป็นนกที่ตัวเล็กมาก แต่กรงที่อยู่ของมันนั้นไม่ควรมีขนาดเล็กเกินไปจนอึดอัด กรงควรมีขนาดใหญ่มากพอที่จะมีพื้นที่ให้มันบินเล่นได้บ้าง ที่ที่ตั้งกรงของมันควรไม่มีแดดแรงๆ ส่องมาโดนนกโดยตรง ไม่อับชื้น และมีอากาศถ่ายเท ผู้เลี้ยงต้องคอยดูแลเรื่องสุขอนามัยของกรงนกอย่างสม่ำเสมอเพื่อสุขภาพที่ดีของตัวนกเอง ในกรงควรมีคอนให้นกยืนเกาะ เราควรนำของเล่นสำหรับนกชนิดต่างๆ เช่น ของเล่นเชือกพันเกลียว ของเล่นที่ทำจากไม้ บอลไม้ และอื่นๆ เข้าไปในกรงให้นกกัดเคี้ยวเล่นในยามว่าง
การออกกำลังกายและอื่นๆ
นกก็ต้องการการออกกำลังกายเพื่อสุขภาพที่ดีเหมือนสัตว์ชนิดอื่นๆ เช่นกัน อย่างที่กล่าวไปข้างต้น กรงของมันควรจะมีพื้นที่โล่งๆ ไร้สิ่งกีดขวาง ให้มันสามารถบินออกกำลังกายได้บ้าง มีของเล่นชนิดต่างๆ ให้มันได้ออกแรงเล่น และถ้ามันเริ่มคุ้นเคยกับคุณแล้ว คุณสามารถนำมันออกมาเล่นในห้องที่ปลอดภัยข้างนอกกรง ประมาณวันละ 1 ชั่วโมง หรือมากกว่านั้นก็ได้ เพื่อให้มันออกมาบินยืดเส้นยืดสายข้างนอกกรง และมีปฏิสัมพันธ์กับเจ้าของของมันบ้าง ซึ่งมีส่วนช่วยให้มันไม่เครียด ไม่เก็บกด และช่วยให้สุขภาพร่างกายแข็งแรง
ปัญหาสุขภาพที่อาจพบใน Zebra Finch
- ปัญหาน้ำหนักเกิน (Obesity in Birds): เกิดจากการที่นกทานอาหารประเภทที่มีปริมาณไขมันสูงมากเกินไป ซึ่งจะส่งผลให้นกอ้วน และอาจจะทำให้นกมีปัญหาสุขภาพอื่นๆ ตามมาภายหลัง วิธีป้องกัน คือ ลดปริมาณอาหารประเภทที่อุดมไปด้วยไขมัน อย่างเช่น เมล็ดพืชและถั่ว เป็นต้น แล้วไปเพิ่มสัดส่วนอาหารที่อุดมไปด้วยวิตามิน แต่มีปริมาณไขมันและแคลอรี่ที่ต่ำ
- ไรในนก (Bird Mites): ไรในนกนั้นเป็นตัวร้ายที่จะทำให้นกของคุณมีปัญหาสุขภาพ และอาจจะร้ายแรงถึงขั้นเสียชีวิต แถมยังสามารถสร้างความรำคาญให้กับผู้เลี้ยงและคนในบ้านอีกด้วย อาการที่สามารถสังเกตได้ คือ น้องจะน้ำหนักตัวลดลง ขนยุ่ง และน้องจะกัดขนและตกแต่งขนบ่อยผิดปกติ ขนร่วง และผิวหนังมีแผล วิธีป้องกันเบื้องต้น คือ หมั่นรักษาความสะอาดกรงของนก ไม่ให้กรงของนกมีความอับชื้น และไม่ให้น้องเข้าใกล้นกจากธรรมชาติตัวอื่น โดยเฉพาะนกพิราบ ที่อาจจะมีไรนกติดมาด้วย
- โรคติดเชื้อโพลีโอมาไวรัส (Polyomavirus): มันเป็นโรคร้ายแรงสำหรับนกที่สามารถติดต่อกันไปยังนกตัวอื่นได้ นับจากวันที่ติดเชื้อมันจะใช้เวลาประมาณ 2 อาทิตย์ที่จะแสดงอาการ อาการที่สามารถสังเกตได้จากภายนอกคือ นกจะมีอาการเซื่องซึม ท้องบวม เบื่ออาหาร น้ำหนักลด หายใจติดขัดและท้องเสีย แต่นกบางตัวจะไม่แสดงอาการจนกระทั่งเป็นหนักแล้ว การหมั่นรักษาความสะอาดและฆ่าเชื้อที่อยู่รอบตัวมันและไม่ให้มันเข้าใกล้นกตัวอื่นที่ดูสุขภาพไม่ดีจะช่วยลดโอกาสในการเป็นโรคนี้
- โรคซิตาโคซิส (Psittacosis): หรือที่เรียกกันว่า “โรคไข้นกแก้ว” มันเป็นโรคที่สามารถติดจากนกและสัตว์ปีกอื่นๆ สู่คนผ่านการหายใจ ผู้ที่ติดเชื้อนี้จะมีอาการเป็นไข้ ตัวสั่น ปวดศีรษะ นกที่อาจจะติดเชื้อไวรัสนี้จะมีอาการเซื่องซึม ถ่ายบ่อย ไม่ค่อยทานอาหาร และมูลนกจะมีสีแปลกไปจากปกติ
Zebra Finch เหมาะกับผู้ที่
- ไม่ได้ต้องการสอนนกให้
- มีพื้นที่ในการเลี้ยงนกไม่มากนัก
- ชอบนกตัวเล็กจิ๋ว
- มีเวลาอยู่ร่วมกัน ให้ความสนใจ และดูแลมันบ้าง
- ชอบนกที่ไม่เสียงดังจนเกินไป
คำถามที่พบบ่อย
- น้องชอบให้ลูบจับไหม: บางตัวจะมีความหวงตัว บางตัวจะให้เจ้าของลูบจับได้ตามปกติ
- มีน้องขายในไทยไหม: อาจจะมีขายบ้างในไทย
- มันเข้ากันกับเด็กในบ้านได้ไหม: สามารถเข้ากับได้กับเด็กที่อ่อนโยน ไม่รุนแรงกับนก
เรื่องนกๆ ที่คุณอาจจะชอบ
อ่านเรื่องไหนต่อดี
อเมริกันช็อตแฮร์ (American Shorthair) ข้อมูล ลักษณะนิสัยและการดูแลแมว
เฟรนช์ ลอป (French Lop) ข้อมูล ลักษณะนิสัยและการดูแลกระต่าย
12 สายพันธุ์สุนัขขี้เล่น ที่ทำให้บ้านของคุณเต็มไปด้วยความสนุกสนาน
สุนัขพันธุ์วิปเพ็ท (Whippet) ข้อมูล ลักษณะนิสัยและการดูแล
บาลินีส (Balinese) ข้อมูล ลักษณะนิสัยและการดูแลแมว
นกแก้วออสเตรเลียนคิง (Australian king parrot) นิสัยและการดูแล
8 ชามข้าวสุนัข แบบไหนดีและคนชอบใช้บ้าง ปี 2023
10 อาหารสุนัขชิสุ ยี่ห้อไหนดีและช่วยบำรุงขนให้นุ่มสวย ปี 2023